چرا همچنان بعضی از عکاسان به عکاسی سیاه و سفید تمایل نشان میدهند؟ خیلی ها معتقدند سیاه و سفید بودن عکس ها در گذشته یک نقص تکنولوژیک بوده و امروزه باید از آن عبور کرد، ولی خیلی ها آن را یک انتخاب خلاقانه میدانند که همچنان نیاز به کشف دارد.
در گذشته عکاسان کلاسیک از عکاسی سیاه و سفید استفاده میکردند به دلیل اینکه انتخاب دیگری نداشتند اما با ظهور فیلمهای کداکروم که دنیا را از طریق عکاسی رنگی نشان میداد، همچنان سیاه و سفید طرفداران خود را داشت. به دلیل اینکه از نظر آنها عکاسی سیاه و سفید شکل ناب و خالص عکاسی بود.
با حذف رنگ از عکس، تاکید بر روی المانهای دیگر ترکیب بندی از جمله خطوط، اشکال، بافت، کنتراست ، تونالیته و …. انتقال پیدا میکند.
با این تفسیر کاملا مشخص است که هر عکسی مناسب سیاه و سفید بودن نیست پس باید دلایل بیشتری برای سیاه و سفید گرفتن یک عکس پیدا کنیم. خیلی مواقع سیاه و سفید بودن کمک میکند که چشم انداز متفاوتی از سوژه داشته باشیم که باعث ارتقاء دید عکاسانه میشود. ما دنیا را به شکل رنگی میبینیم و هیچ ایرادی هم در آن نیست ولی برای گرفتن عکس خوب نیاز به المانهای بیشتری از رنگ داریم مانند فرم، نور، بافت و … که گاهی رنگ و به طور مشخص دمای رنگ و اشباع رنگ باعث از بین رفتن و یا بی اهمیت جلوه دادن آنها میشود و تمرکز و حواس بیننده را معطوف به خود می کند.
با توجه به رنگی بودن جهان منطقی تر است که بگوییم عکاسی رنگی واقع گرایانه تر از سیاه و سفید است با توجه به این موضوع ما با عکاسی سیاه و سفید در حقیقت واقعیت را با دید خودمان تفسیر میکنیم.
وقتی رنگ را حذف میکنیم در واقع وادار میشویم که ارتباط المانهای مختلف را پیدا کنیم که این باعث میشه راه های مختلفی برای نشان دادن موضوع داشته باشیم. با حذف رنگ چیزی را از بین میبریم که بیننده منتظر دیدنش است و این امکان را بوجود میاوریم که با عناصر قویتر صحنه و نحوه استفاده از آنها شکل بیان موضوع خودمون را مشخص کنیم.
به لحاظ روانشناسی تونهای مختلف خاکستری و کنتراستهای عمیق بین سیاه و سفید برای ما جذاب هستند و ارتباطی ایجاد میکنند که ما را وادار به توجه به موضوع میکند. به همین دلیل بسیاری از عکاسان برای اهمیت دادن به ارتباطات مختلف درون عکس و بالا بردن و قویتر کردن احساسات و فضای صحنه از سیاه و سفید استفاده میکنند.
با تمامی اینها همچنان باید حواسمان باشد که تمام موضوعات به خوبی در عکس های سیاه و سفید نمود پیدا نمیکنند. همچنان که یک ترکیب بندی محکم وابسته به رنگ نیست گاهی موارد قدرت یک عکس در رنگهای موجود در کادر است. به همین دلیل لازم است که بدانیم چه زمانی از عکاسی سیاه و سفید استفاده کنیم.
خیلی ها معتقدند سیاه و سفید بودن عکس ها در گذشته یک نقص تکنولوژیک بوده و امروزه باید از آن عبور کرد، ولی خیلی ها آن را یک انتخاب خلاقانه میدانند که همچنان نیاز به کشف دارد.
در گذشته عکاسان کلاسیک از عکاسی سیاه و سفید استفاده میکردند به دلیل اینکه انتخاب دیگری نداشتند اما با ظهور فیلمهای کداکروم که دنیا را از طریق عکاسی رنگی نشان میداد، همچنان سیاه و سفید طرفداران خود را داشت. به دلیل اینکه از نظر آنها عکاسی سیاه و سفید شکل ناب و خالص عکاسی بود.
با حذف رنگ از عکس، تاکید بر روی المانهای دیگر ترکیب بندی از جمله خطوط، اشکال، بافت، کنتراست ، تونالیته و …. انتقال پیدا میکند.
با این تفسیر کاملا مشخص است که هر عکسی مناسب سیاه و سفید بودن نیست پس باید دلایل بیشتری برای سیاه و سفید گرفتن یک عکس پیدا کنیم. خیلی مواقع سیاه و سفید بودن کمک میکند که چشم انداز متفاوتی از سوژه داشته باشیم که باعث ارتقاء دید عکاسانه میشود. ما دنیا را به شکل رنگی میبینیم و هیچ ایرادی هم در آن نیست ولی برای گرفتن عکس خوب نیاز به المانهای بیشتری از رنگ داریم مانند فرم، نور، بافت و … که گاهی رنگ و به طور مشخص دمای رنگ و اشباع رنگ باعث از بین رفتن و یا بی اهمیت جلوه دادن آنها میشود و تمرکز و حواس بیننده را معطوف به خود می کند.
با توجه به رنگی بودن جهان منطقی تر است که بگوییم عکاسی رنگی واقع گرایانه تر از سیاه و سفید است با توجه به این موضوع ما با عکاسی سیاه و سفید در حقیقت واقعیت را با دید خودمان تفسیر میکنیم.
وقتی رنگ را حذف میکنیم در واقع وادار میشویم که ارتباط المانهای مختلف را پیدا کنیم که این باعث میشه راه های مختلفی برای نشان دادن موضوع داشته باشیم. با حذف رنگ چیزی را از بین میبریم که بیننده منتظر دیدنش است و این امکان را بوجود میاوریم که با عناصر قویتر صحنه و نحوه استفاده از آنها شکل بیان موضوع خودمون را مشخص کنیم.
به لحاظ روانشناسی تونهای مختلف خاکستری و کنتراستهای عمیق بین سیاه و سفید برای ما جذاب هستند و ارتباطی ایجاد میکنند که ما را وادار به توجه به موضوع میکند. به همین دلیل بسیاری از عکاسان برای اهمیت دادن به ارتباطات مختلف درون عکس و بالا بردن و قویتر کردن احساسات و فضای صحنه از سیاه و سفید استفاده میکنند.
با تمامی اینها همچنان باید حواسمان باشد که تمام موضوعات به خوبی در عکس های سیاه و سفید نمود پیدا نمیکنند. همچنان که یک ترکیب بندی محکم وابسته به رنگ نیست گاهی موارد قدرت یک عکس در رنگهای موجود در کادر است. به همین دلیل لازم است که بدانیم چه زمانی از عکاسی سیاه و سفید استفاده کنیم.
نویسنده: جاوید تفضلی

جاوید تفضلی، متولد ۱۳۶۱ بجنورد و فارغ التحصیل رشته عکاسی از دانشگاه سوره اهواز است. وی ۲۲ نمایشگاه انفرادی و گروهی در ایران و ۴ نمایشگاه گروهی در امریکا, آلمان, مالزی و ارمنستان برگزار کرده است. کسب ۲۲ جایزه بین المللی , ۶۰ جایزه از جشنوارههای عکس ملی , داوری ۳ جشنواره ملی و اولین جشنواره عکس بغداد در سابقه او دیده میشود. جاوید عضو انجمن ملی عکاسان ایران و انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران است. چاپ کتاب عکس “نام من خاک” در سال ۹۶ توسط نشر عمران و برگزاری ۴ کارگاه عکاسی مستند اجتماعی از دیگر فعالیتهای او میباشد.