تاریخچه انیمیشن

تاریخچه انیمیشن از اولین انیمیشنی که به خاطر داریم آغاز نمی‌شود. تاریخچه انیمیشن به تاریخچه تکامل انسان از غارنشینی تا به امروز بر می‌گردد.

تاریخچه انیمیشن

نقاشی متحرک یک هنر و رسانه‌ی قدرتمند و تاثیرگذار است که می‌تواند به صورت استعاری، مشکلات و مسائل پیرامون انسان و جهان را بیان می‌کند. این هنر از آرزوی دیرین بشر برای جان بخشیدن به واقعیتی خارج از خود ناشی می‌شود، حتی انسان‌های غارنشین در جستجوی راهی برای حرکت دادن به طراحی‌های خود بوده است، در نقاشی متحرک می‌توان با ساده‌ترین ابزار و فکر آثاری آفرید که بینندگان را به تفکر وادارد و با آنها ارتباط عمیق برقرار کند.

انیمیشن با مطالعه‌ی اپتیک و پیدایش تکامل سینما در هم آمیخته است و در ابداع آن افراد در زمان‌های مختلفی دست داشته‌اند. نقوش سنگی روی دیوار معبد رامسس دوم مصر و تصویر گاوی که بیشتر از چهار دست و پا دارد واضح است که می‌خواسته‌اند حرکت را به انسانها القا کنند.

تصاویر برگرفته از بز کوهی که نماد زندگی زمین و شادی بوده و درخت آسوریک (نخل) که نماد جاودانگی و بردباری است. در پنج حرکت جهشی که حرکات کلیدی است به سمت درخت آسوریک (نخل) می‌رود و از میوه‌ی خورشید (خرما) و برگ درخت آسوریک تغذیه می‌کند. هنرمند ایرانی در پنج هزار سال پیش از سفال به جای کاغذ طراحی و از گردی سفال که در حرکت و چرخش خود حرکت بز کوهی را تداعی می‌کند به خوبی استفاده کرده و کهن‌ترین و اولین انیمیشن موجود در جهان را پدید آورده است. فناوری،فکر و ایده‌ی برتر هنرمندان گمنام ایرانی در هزاران سال پیش جای پژوهش و تحقیق بسیاردارد.

پایداری دید

در سال 1824 پیتر مارک راگت کتاب پایداری دید را تالیف کرد. راگت زمان تصاویر بر شبکیه‌ی چشم را تا پیش از این‌که تصویر دیگری جانشین آن شود، جزئی از ثانیه اعلام کرد.
نخستین جنبه‌ای که برای درک مبنای تصاویر انیمیشن باید در نظر داشت عامل فیزیولوژیکی به نام پایداری دید یا تداوم تصویر برشبکیه‌ی چشم است. علت این پدیده آن است که وقتی یک تصویر از نظر محو می‌شود شبکیه‌ی چشم مدتی آن را در خود نگه می‌دارد ، در نتیجه چند تصویر ساکن که به سرعت و پشت سر هم در مقابل چشم ما قرار گیرد متحرک به نظر خواهند رسید.

در واقع تکنیک فیلم‌برداری نیز روی همین پدیده استوار شده است. دوربین فیلم‌برداری یک کادر در یک زمان فیلم‌برداری می‌کند و هر کادر شامل یک عکس واحد بی‌حرکت است. شاتر دوربین برای ضبط یک تصویر روی فیلم 30/1 ثانیه باز نگه داشته می‌شود. این شاتر 16 تصویر (برابر سرعت فیلم‌های صامت) مشابه را در هر ثانیه می‌گیرد. پس به این ترتیب در اینگونه فیلم‌ها هر ثانیه از فیلمی که نمایش داده می‌شود تنها 30/16 ثانیه از حرکتی است که در معرض دید قرار داده شده و 30/14 ثانیه‌ی آن تاریکی بین کادرهاست. به هنگام تماشا ، یک ثانیه فیلم به صورت خط ممتدی به نظر می‌رسد که در واقع خطی است غیر ممتد و این تداوم دید است که باعث پرشدن فضاهای خالی می‌شود.

پدیده فای

این پدیده در سال 1912 توسط روانشناسی به نام گشتالت مارکس ورتایمر مورد استفاده قرار گرفت . اگر دو نور متناوب با سرعتی معینی خاموش و رو شن شوند در بیننده این تصور را ایجاد می‌کند که این تنها یک نور است که به جلو و عقب می‌رود و یا موجب می‌شود که پرده‌های یک پنکه‌ی در حال حرکت را مانند تیغه‌‌ای واحد و مدور ببینیم یا پره‌‌های رنگانگ یک چرخ گردان را به صورت تک رنگی آمیخته در نظر بگیریم، در واقع این پدیده فای است که به کمک تداوم دید، توهم حرکت را ایجاد می‌کند. به این ترتیب اگر تصاویر ساکن 12 تا 24 بار در ثانیه پشت سر هم بیایند آنها را همچون تصاویر متحرک خواهیم دید.

توماتروپ

پیشینه‌ی تاریخی نقاشی متحرک با اختراع وسیله‌ی ساده‌ای به نام توماتروپ در سال 1825 توسط دکتر جان ا.پاریس می‌رسد.
این وسیله‌ که به اسباب بازی علمی مشهوری بدل شد، دایره‌ی مقوایی بود که در یک طرف ان تصویر یک پرنده و در سوی دیگر تصویر یک قفس نقاشی شده بود. وقتی که این دایره با نخ‌هایی که به دو سمت آن متصل شده بود چرخانده می‌شد تصویر یک طرف در ذهن تماشاگر باقی می‌ماند و بات تصویر بعد در می‌آمیخت، در نتیجه دو تصویر ظاهرا روی هم قرار می‌گرفت و به نظر می‌رسید که پرنده در قفس است.

زوتروپ

استوانه‌ای چرخنده بود که در اطراف آن شکاف‌هایی وجود داشت.هنگامی که این استوانه می‌چرخید بیننده می‌توانست از میان شکاف‌ها تماشاگر فریم‌هایی باشد که روی کاغذ باریکی طراحی شده بودند.

فناکیستوسکوپ

در سال 1832 فیزیکدان بلژیکی ژوزف پلاتو فناکیستوسکوپ را اختراع کرد. صفحه‌ای دایره‌ای از جنس مقوا که در یک سوی آن تعدادی از تصاویر و در دیگر سوی آن یک سلسله روزنه‌ی دید که بیننده بتواند فریم‌ها را تماشاگر باشد طراحی شده بود.

پراکسی نوسکوپ

این دستگاه شامل یک جعبه‌ی استوانه‌ای بود که روی یک محور قرار داشت نواری رنگی که درون استوانه قرار می‌گرفت شامل مراحل مختلف توالی یک حرکت بود . در حرکت جعبه‌ی استوانه‌ای بازتاب تصاویر از درون منشوری از آینه نمایان می‌شد که روی محور مرکزی استوار بود و بیننده با نگاه کردن به منشور آینه‌ی مرکزی بازتاب تصاویری را مشاهده می‌کرد که به طور آزادانه حرکت می‌کردند. مخترع این دستگاه امیل رینو در سال 1872 بود.

او توانست موفقیت تجاری کسب کند و پراکسی نوسکوپ را تکامل بخشد. در سال 1889 رینو پراکسی نوسکوپ را به صورت تئاتر اپتیک توسعه داد. این دستگاه نمونه‌ی بزرگتر و پیچیده‌تر پراکسی‌نوسکوپ بود که نمایش فیلم از طریق یک پروژکتور و آینه‌های متعدد و عدسی بر روی یک پرده صورت می‌گرفت. تصاویر دواقعی روی نوارهای طولانی سلولوئید شفاف (طلق) نقاشی می‌شد.

امیل رینو سلولوئید(طلق) را در انیمیشن ابداع و در سال 1914 در نیویورک به ثبت رساند. امیل کورته معروف به امیل کهل میز نور یا لایت باکس را ابداع کرد.

یکی دیگر از پیشگامان در این زمینه ادوارد مای بریج اهل انگلستان بود، که معروفترین آزمایشهای او در سال 1880 صورت گرفتند زمانیکه 24 دوربین ثابت را در مسیر مسابقه اسب دوانی قرار داد و آنها را با سیم به هم متصل کرد و زمانیکه اسبی در حین حرکت یکی از سیم‌ها را پاره می‌کرد، شاتر دوربین رها می‌شد و در نتیجه از هر گام اسب یک عکس برداشته می‌شد. این تصاویر متوالی ، ساز و کار حرکت در زمان را با دیدی دقیق‌تر نشان می‌داد که حتی امروزه هم مبنایی برای مطالعه‌ی فریم به فریم زمان‌بندی و ویژگی حرکات انسان و حیوان به شمار می‌رود.

تکامل تاریخچه انیمیشن

سینما توسط برادران لومیر متولد شد. آگوست و لویی لومیر در مارس 1895 در حضور جمعیتی علمی با سینماتوگراف تصاویر متحرک را با موفقیت بر پرده نمایش دادند. اختراع لومیرها امکان تلفیق دستگاه نمایش و دوربین فیلمبرداری را فراهم آورد. غالبا لومیرها را نخستین فیلمسازان واقعی می‌دانند که توانستند تصاویر متحرکی را از مردم کوچه و خیابان در حین انجام کارهای روزمره به نمایش بگذارند.

نخستین مجموعه‌ی کارتونی مشهور دنیا (گرتی دایناسور) بود که توسط وینزور مک کی، در سال 1914 ساخته شد.
هنر انیمیشن در آغاز قرن بیستم ابداع ودر طول 50 سال به تکامل رسیده و به سرعت جهانی شد . پس از چندین دهه تاخیر، در آغاز قرن بیستم ابداع شد. درطول 50 سال به تکامل رسیده و به‌سرعت جهانی شد. پس از چندین دهه تاخیر (1330) به ایران رسید.

منتظر تاریخچه انیمیشن در ایران باشید در:
یادداشت‌های آهنگ تصویر

مطالب مرتبط:
تفاوت انیمیشن با فیلم
استوری برد در سینما، تلویزیون و انیمیشن
هشت مستند عالی که هر تبلیغاتچی باید ببیند

کانون تبلیغاتی آهنگ تصویر